ΟΜΙΛΙΑ Θ. ΚΑΡΑΟΓΛΟΥ ΣΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΦΩΤΟΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑΣ ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΕΡΙΝΕΛΗ ΣΤΗ ΝΕΑ ΜΗΧΑΝΙΩΝΑ
(13-10-2019)
Σεβασμιώτατε Μητροπολίτη Βρυούλων κ.κ. Παντελεήμονα,
Υψηλοί προσκεκλημένοι,
νιώθω ξεχωριστή:
-χαρά
-και τιμή
για την ευλογία να εγκαινιάσω το Μουσείο Φωτοϊστορίας και λαογραφίας του Χρήστου Ερινέλη.
Γνωρίζω πολύ καλά την τεράστια προσφορά του στα δρώμενα της περιοχής, όπως και τον καθημερινό αγώνα που δίνει μέσα από τον φωτογραφικό του φακό να διατηρηθεί αναλλοίωτη στη μνήμη η ιστορία της Νέας Μηχανιώνας.
Τρέφω:
-βαθιά εκτίμηση
-και απεριόριστο σεβασμό
στην προσπάθεια που κάνει:
-να καταγράψει,
-να προστατεύσει
-να διατηρήσει,
-να συντηρήσει
-και να προβάλει
την πλούσια πολιτιστική και λαϊκή κληρονομιά της ευρύτερης περιοχής.
Ως κορυφαίος “δάσκαλος” της λαογραφίας, με απαράμιλλη προσήλωση:
-στην ποιότητα
-και την αυθεντικότητα,
ο Χρήστος αναδεικνύει τη γνήσια παράδοση χωρίς εκπτώσεις και παρεκκλίσεις.
Οφείλω να τον συγχαρώ και όλοι να του αφιερώσουμε το θερμότερο χειροκρότημα, γιατί με τη στάση ζωής του λειτουργεί ως θεματοφύλακας της παράδοσης η οποία περικλείει όλα τα στοιχεία που φωτίζουν:
-την εθνική μας ταυτότητα,
-την κληρονομιά των προγόνων μας,
-καθώς και την ιστορική μας πορεία.
Στα εκθέματα που έχει συγκεντρώσει με:
-αγάπη
-και μεράκι
μπολιάζονται οι βαθιές ρίζες του λαού μας με:
-τα ήθη
-τα έθιμα
-και τις παραδόσεις που μας διακρίνουν.
Κοιτάζοντάς τα συνειδητοποιεί κανείς τις αξίες που μας διακατέχουν και το απόθεμα συσσωρευμένων γνώσεων που οφείλουμε να μεταλαμπαδεύσουμε στα παιδιά μας.
Για τη δική μου θεώρηση των πραγμάτων η λέξη “παράδοση” δεν είναι ένας ουδέτερος όρος με τον οποίο περιγράφουμε τη μετάβαση δοξασιών από τη μια γενιά στην άλλη.
Είναι το σύνολο των γνωρισμάτων που συνθέτουν τη φυσιογνωμία του τόπου μας.
Είναι η γνώση της κουλτούρας που, με οδηγό το παρελθόν, προσδιορίζει ως διαχρονική αξία:
-το σήμερα
-και το αύριο μιας τοπικής κοινωνίας και ενός ολόκληρου λαού.
Κόντρα στην εποχή που θέλει την παράδοση να είναι ταυτόσημη με την οπισθοδρόμηση για εμένα παράδοση σημαίνει πρόοδος, διότι εμπεδώνοντας ως κοινωνία:
-τα καλά της στοιχεία
-και το ζωντανό της πνεύμα,
τότε εξελισσόμαστε βιώνοντας το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον.
Παράλληλα:
-κρατούμε,
-προσθέτουμε
-και δημιουργούμε αναμνήσεις,
οι οποίες τιμούν την αδιαμφισβήτητα πλούσια ιστορία μας.
Λαοί χωρίς παράδοση και πολιτισμό είναι καταδικασμένοι, όπως:
-το δέντρο που δεν έχει ρίζες
-και ο άνθρωπος που δεν έχει μνήμη.
Φίλες και φίλοι,
ο χώρος που εγκαινιάζουμε δεν είναι ένα απλό μουσείο.
Αποτελεί μνημείο:
-πολιτισμού,
-εθελοντισμού,
-προσφοράς.
Κοιτώντας κανείς τα εκθέματα αντιλαμβάνεται ότι αντικρίζει κατάματα την ιστορία της Νέας Μηχανιώνας.
Εδώ σμίγουν το μεράκι με τον χρόνο και τον κόπο.
Διασταυρώνονται:
-άνθρωποι,
-ζωή
-και τοπία,
όπως είναι και το θέμα της έκθεσης φωτογραφικού υλικού που λειτουργεί στο πλαίσιο της τελετής εγκαινίων.
Μέσα από τα σπάνια εκθέματα αποκρυσταλλώνονται εμπειρίες και παράγεται τέχνη, για αυτό και ο Χρήστος Ερινέλης είναι ένας σύγχρονος ευεργέτης, δεδομένου ότι κατάφερε να διακρίνει και να διασώσει όσα ήταν σημαντικά και όμως ο κόσμος τα άφηνε παραμελημένα λόγω άγνοιας.
Τα εγκαίνια του μουσείου μας υπενθυμίζουν και κάτι ακόμη. Ότι η ιστορία δεν είναι μια ευθύγραμμη πορεία, αλλά μια διαρκής αλληλεπίδραση διαδοχικών παραγόντων.
Τα εκθέματα δεν πρέπει να παρουσιάζονται ως “νεκρό” μουσειακό είδος αλλά ως “ζωντανή” δημιουργία που υπάρχει μέσα σε ένα φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον.
Ο Χρήστος κατόρθωσε να αναδείξει αυτό το στοιχείο, διδάσκοντας στους επισκέπτες πως ο ελληνικός παραδοσιακός πολιτισμός:
-δεν αποτελείται από ένα σύνολο “εγκαταλειμμάτων”, -ούτε έχει μόνο μνημονικό χαρακτήρα,
αλλά διακατέχεται και από υλικά που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εθνικού μας προορισμού.
Ξεχωριστή αναφορά θέλω να κάνω και:
-στις δεκάδες φωτογραφικές μηχανές,
-τα μηχανήματα εμφάνισης φιλμ και εκτυπώσεων φωτογραφιών,
-αλλά και στις κινηματογραφικές μηχανές
που υπάρχουν στο χώρο.
Είμαι λάτρης της φωτογραφίας γιατί πιστεύω ότι η ζωή είναι το σύνολο των εμπειριών μας.
Των μικρών και μεγάλων στιγμών που πλάθουν την προσωπικότητά μας, δίνοντας την ευκαιρία κατά την ωρίμανση του χρόνου να εκφράζουμε εύγλωττα τα πιστεύω μας.
Κάθε φωτογραφία που τυπώνεται είναι ένα οπτικό ερέθισμα που ξεδιπλώνει:
-μνήμες,
-συναισθήματα,
-παρουσίες
-και απουσίες.
Είναι η μοναδική στιγμή που το παρελθόν συναντά το παρόν και το μέλλον.
Η αξία και η δύναμη του φωτογραφικού φακού είναι το χέρι του φωτογράφου, ο οποίος μέσα από το κλείστρο αποτυπώνει τη δική του αντίληψη του κόσμου.
Στην επαγγελματική του διαδρομή ο Χρήστος Ερινέλης έχει καταγράψει σχεδόν όλη την ιστορική εξέλιξη της Νέας Μηχανιώνας.
Τα ενθύμιά του κρατούν ζωντανή την κοινωνική μνήμη, χαλυβδώνοντας την ψυχική και σωματική σύνδεση των κατοίκων με τον τόπο που τους έχει αγκαλιάσει.
Όπως λένε και οι ειδικοί του χώρου, το μεγαλείο της φωτογραφίας μπορούν να το αναγνωρίσουν:
-όσοι δεν φοβούνται να αφεθούν σε συναισθήματα
-και εκείνοι που γοητεύονται από την αναζήτηση.
Δεν είναι τυχαίο εξάλλου ότι μια φωτογραφία ισούται με χίλιες λέξεις.
“Είμαστε ό,τι θυμόμαστε” μου είχε πει πριν χρόνια ένας σοφός της ζωής.
Σήμερα, εβρισκόμενος σε αυτόν τον:
-όμορφο
-και ξεχωριστό χώρο,
αντιλαμβάνομαι πλήρως το βαθύτερο νόημα εκείνης της φράσης.
Αγγίζοντας κανείς τα άψυχα αντικείμενα που εκτίθενται, είναι σαν να αγγίζει τους ανθρώπους που τα χρησιμοποίησαν.
Κάθε έκθεμα αντανακλά προσωπικές ιστορίες, “ξεναγώντας” μας σε εποχές ούτε πολύ μακρινές, μα ούτε και κοντινές.
Είμαι βέβαιος ότι οι επισκέπτες του μουσείου φωτοϊστορίας και λαογραφίας της Νέας Μηχανιώνας θα γοητευθούν από τη γνωριμία μαζί του.
Όπως είμαι απολύτως βέβαιος ότι η απήχηση του χώρου θα ξεπεράσει τα όρια της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης.
Ερμηνεύοντας τις προθέσεις όλων των παρευρισκόμενων, Χρήστο Ερινέλη σε ευχαριστούμε για όσα προσφέρεις.
Μας διδάσκεις πόσο υπερήφανοι πρέπει να είμαστε για τη μακρόχρονη και “πλούσια” ιστορία μας.
Πόσο υπερήφανοι πρέπει να είμαστε για την παράδοση και τον πολιτισμό μας.
Θέλω να ξέρεις ότι το Υφυπουργείο Εσωτερικών (Μακεδονίας και Θράκης), στο πλαίσιο των μικρών οικονομικών δυνατοτήτων του, θα σταθεί στο πλευρό σου γιατί το αξίζεις.
Όσο υπάρχουν άνθρωποι σαν και εσένα, προσωπικότητες που έχουν τη διάθεση και την ορμή να προσφέρουν στην κοινωνία, τα ιδανικά που μας χαρακτηρίζουν ως Έθνος θα παραμείνουν αναλλοίωτα στο χρόνο.
Με αυτές τις σκέψεις και γεμάτος έντονα συναισθήματα εγκαινιάζω το μουσείο φωτοϊστορίας και λαογραφίας στη Νέα Μηχανιώνα.
Αξίζει να το επισκεφθούμε όλοι, αλλά να φέρουμε και τα παιδιά μας για να γνωρίσουν από κοντά:
-την πολιτιστική κληρονομιά
-και τη λαϊκή μας παράδοση.
Σας ευχαριστώ πολύ!