Πρωτολογία
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Είναι γεγονός ότι είναι πάρα πολύ νωπές οι εικόνες και οι εμπειρίες από τις δραματικές καταστάσεις που ζήσαμε όλοι, πολύ πιο έντονα οι άνθρωποι που ζουν στη Θεσσαλία, από τα ακραία καιρικά φαινόμενα που όλο και περισσότερο με μεγαλύτερη συχνότητα και με ολοένα μεγαλύτερη ένταση δυστυχώς κάνουν την εμφάνισή τους όχι μόνο στην πατρίδα μας, αλλά σε όλο τον κόσμο, εξαιτίας της κλιματικής κατάρρευσης.
Ζούμε, λοιπόν, μια μεγάλη πρόκληση, αυτή της κλιματικής κρίσης και είναι επιτακτική ανάγκη να λάβουμε μέτρα για να αντιμετωπίσουμε με ταχύτητα και αποτελεσματικά τα ακραία καιρικά φαινόμενα που αγγίζουν την καθημερινότητα, τη ζωή, τις περιουσίες, τη λειτουργία των κοινωνιών, της ίδιας της χώρας, ταυτόχρονα δε και της διαχείρισης των υδάτινων πόρων, αυτού του πολύτιμου αγαθού που λέγεται νερό.
Υπό αυτό το πρίσμα, οι πολιτικές για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της περιβαλλοντικής κατάρρευσης, αποτελούν βασική προτεραιότητα της εθνικής στρατηγικής μας για το περιβάλλον, την ενέργεια και το κλίμα. “Τρέχουμε” μία συνεχή κούρσα με στόχο την κλιματική προσαρμογή, γι’ αυτό και ο κοινοβουλευτικός έλεγχος σε αυτά τα ζητήματα θέματα δεν είναι απλώς καλοδεχούμενος, αλλά επιβεβλημένος. Όπως είναι επιβεβλημένη η συνεργασία και η σύμπνοια όλων των κομμάτων του εθνικού Κοινοβουλίου στην ανάληψη πρωτοβουλιών και στην εφαρμογή παρεμβάσεων προκειμένου να πετύχουμε την αναβάθμιση των υποδομών στον ταχύτερο δυνατό χρόνο αφού οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης δεν μας περιμένουν.
Με αφορμή την Επίκαιρη Ερώτηση που κατέθεσε ο συνάδελφος από το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος, στο πλαίσιο της αρμοδιότητας του Υφυπουργείου Μακεδονίας και Θράκης, θα ήθελα να σημειώσω τα εξής συγκεκριμένα:
Η ΕΥΑΘ Α.Ε., συνεποπτευόμενος φορέας του Υφυπουργείου Εσωτερικών, Τομέα Μακεδονίας και Θράκης, συντηρεί το παντορροϊκό δίκτυο (το μικτό δίκτυο ομβρίων και ακαθάρτων) και, βάσει προγραμματικής σύμβασης που έχει με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, συντηρεί και καθαρίζει τα φρεάτια υδροσυλλογής.
Στο σημείο που βρίσκεται το αντλιοστάσιο Δενδροποτάμου το ρέμα είναι, ήδη, διευθετημένο. Η διευθέτηση έγινε κατά τμήματα από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, με διαμόρφωση κλειστού αγωγού και ανοιχτής διατομής στις εκβολές, με σκοπό να παραλαμβάνει τις παροχές του Δενδροποτάμου και των ρεμάτων που συμβάλλουν σε αυτόν.
Επιπλέον, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, στο πλαίσιο καθαρισμού των ρεμάτων που διαρρέουν την πόλη της Θεσσαλονίκης, εντός των οποίων περιλαμβάνεται και το ρέμα Δενδροποτάμου, έχει προχωρήσει σε καθαρισμό του ρέματος και στις εκβολές του (δύο φορές εντός του 2020) και η επόμενη εργολαβία καθαρισμού των ανοιχτών τμημάτων αναμένεται να ξεκινήσει εντός τριμήνου (σε πρόσφατη τηλεφωνική επικοινωνία ενημερωθήκαμε ότι ίσως και νωρίτερα, το Νοέμβριο του 2023 να υπάρχει εργολάβος).
Θέλω να γνωρίζετε ότι τόσο η ποιοτική όσο και η ποσοτική διασφάλιση του πόσιμου νερού της Θεσσαλονίκης γίνεται από την ΕΥΑΘ Α.Ε..
Σήμερα, αυτή την ώρα που συζητάμε, ο δείκτης ασφάλειας του εφοδιασμού της Θεσσαλονίκης με νερό ανέρχεται στο 99%. Η υδροδότηση του πολεοδομικού συγκροτήματος έχει διασφαλιστεί με τα έργα διασύνδεσης των υδραγωγείων Αλιάκμονα και Αραβησσού, που επιτρέπουν πλέον εναλλακτικούς τρόπους υδροδότησης περιοχών της πόλης και βιώσιμη διαχείριση του διαθέσιμου ύδατος, σε περίπτωση που υπάρξει κάποιο πρόβλημα. Αυτό επιβεβαιώθηκε στην συνάντηση που είχα πριν λίγες ημέρες στο Διοικητήριο με τον Πρόεδρο και τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της ΕΥΑΘ.
Αναγνωρίζοντας ότι η αντιπλημμυρική προστασία του πολεοδομικού συγκροτήματος είναι ένα πολύ σύνθετο αντικείμενο, στο οποίο εμπλέκονται πολλοί παράγοντες και ως εκ τούτου η επιτυχής αντιμετώπιση του απαιτεί την αγαστή συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων, τόσο κατά την συντήρηση των υφιστάμενων υποδομών όσο και κατά τον σχεδιασμό των άλλων έργων. Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι, ως Τομέας Μακεδονίας και Θράκης του Υπουργείου Εσωτερικών και σε συνεργασία με τους άλλους φορείς, βρισκόμαστε σε συνεχή επικοινωνία τόσο με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας όσο και με τους κατά τόπους δήμους και την ΕΥΑΘ, προκειμένου να εξασφαλιστεί η αποτελεσματικότερη προστασία του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης από τα έντονα καιρικά φαινόμενα.
ΔΕΥΤΕΡΟΛΟΓΙΑ
Μιλάω σε χρόνο ενεστώτα και ο καθαρισμός γινόταν και γίνεται. Υπάρχει μια διαδικασία για νέα εργολαβία η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη μέσα στο μήνα και άρα θα συνεχιστεί κανονικά. Δεν είναι ότι σταμάτησε και εγκαταλείφθηκε ο καθαρισμός του Δενδροποτάμου.
Όσον αφορά στην ΕΥΑΘ ήταν έτοιμο όλων των πτερύγων του Κοινοβουλίου να ξαναπεράσει στο δημόσιο έλεγχο και νομίζω ότι η σημερινή Κυβέρνηση, συνεπής σε αυτό που είχε υποσχεθεί από την προηγούμενη θητεία, προέβη άμεσα, στους πρώτους μήνες της νέας διακυβέρνησης, στην υλοποίηση αυτής της υπόσχεσης.
Είναι πράγματι σύνθετο το ζήτημα, αλλά σε αυτό που πρέπει κάποτε να συμφωνήσουμε, ενόψει αυτών των ακραίων καιρικών φαινομένων, που δεν τα χρησιμοποιούμε ως άλλοθι αλλά ως μια πραγματικότητα, είναι ότι οι υποδομές της χώρας χτίστηκαν με άλλα δεδομένα, σε άλλες εποχές και σήμερα πρέπει να τις αναβαθμίσουμε και να τις εκσυγχρονίσουμε. Ασφαλώς και είναι ευθύνη της Κυβέρνησης να το κάνει αυτό. Αντιλαμβάνεται όμως ο καθένας ότι τα μεγάλα έργα των υποδομών δεν ξεκινούν με το πάτημα ενός κουμπιού. Χρειάζονται μελέτες, μεγάλη προεργασία, σημαντικούς πόρους και πράγματι μια δέσμη τέτοιων παρεμβάσεων βρίσκεται ήδη σε φάση υλοποίησης ιδίως στη Θεσσαλονίκη, στο πολεοδομικό συγκρότημα, προκειμένου να αντιμετωπίσει τέτοιους κινδύνους.
Αυξάνονται οι βροχοπτώσεις, το έχουμε δει σε διάφορες περιοχές.
Οι αρμόδιοι φορείς για την αντιπλημμυρική προστασία του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης οφείλουν και αυτοί να λάβουν από την πλευρά τους και στο μερίδιο της ευθύνης που τους αναλογεί, τις πρωτοβουλίες για τον καθαρισμό των φρεατίων, τον καθαρισμό των ρεμάτων,
και κάνουμε κάθε δυνατή παρέμβαση προκειμένου να επιστήσουμε την προσοχή σε αυτήν την αναγκαιότητα.
Γνωρίζουμε ότι είναι αναγκαία η αναβάθμιση και ενίσχυση της αντιπλημμυρικής υποδομής, μέσω της κατασκευής έργων αντιπλημμυρικής προστασίας, με βάση τα νέα κλιματολογικά δεδομένα.
Η ΕΥΑΘ ΑΕ εκτελεί έργο αναβάθμισης του υπάρχοντος Αντλιοστασίου, το οποίο λύνει το θέμα με τα ακατέργαστα λύματα στο ρέμα Δενδροποτάμου, αφού ολοκληρώνεται το επί σειρά ετών ατελές αποχετευτικό δίκτυο των «χαμηλών» περιοχών της Δυτικής Θεσσαλονίκης.
Στο σύνολό της, η κυβερνητική πολιτική είναι προσανατολισμένη στην ολοκληρωμένη παρακολούθηση και αντιμετώπιση των πλημμυρικών φαινομένων.
Έχουν δρομολογηθεί ρεαλιστικά σχέδια και στοχευμένες παρεμβάσεις. Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει αναφερθεί στα 30+ έργα υποδομής, δράσεις και επενδύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη στη Θεσσαλονίκη. Κάποια από αυτά αφορούν στο συγκεκριμένο θέμα. Είναι:
- Η «Κατασκευή Αντιπλημμυρικών Έργων Ευρύτερης Περιοχής Λαχαναγοράς Νομού Θεσσαλονίκης». Το έργο έχει συμβασιοποιηθεί και ο ανάδοχος, ήδη, βρίσκεται στο στάδιο εκπόνησης μελετών εφαρμογής.
- Η «Αποχέτευση Ομβρίων Υδάτων Νοτίου Τμήματος Δήμου Καλαμαριάς (Β’ φάση)». Ένα έργο το οποίο εκτελείται ομαλά και πλησιάζει το 1/5 υλοποίησής του.
- Η «Διευθέτηση ρεμάτων της περιοχής Ωραιοκάστρου και κατασκευή των απαραίτητων δικτύων ομβρίων», με το οποίο δρομολογούνται διευθετήσεις ρεμάτων και χειμάρρων σε 3 Δήμους, Ωραιοκάστρου, Παύλου Μελά και Κορδελιού – Ευόσμου. Το έργο συμβασιοποιήθηκε τον Ιούλιο του 2023 και αιτήθηκε η εγγραφή του στο ΠΔΕ του ΥΠΟΜΕ ή στο ΕΣΠΑ 2021-27 (θα απενταχθεί από ΤΑΑ).
Ταυτόχρονα, βρίσκονται σε εξέλιξη η «Μελέτη αντιπλημμυρικής Θωράκισης Ευρύτερης Περιοχής Θεσσαλονίκης με Έργα Διευθέτησης ποταμού Δενδροπόταμου και Συμβαλλόντων Ρεμάτων», η οποία αφορά στα απαιτούμενα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας και διευθέτησης σε περιόδους εμφάνισης ακραίων πλημμυρικών φαινομένων και αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί στα μέσα του 2024, καθώς και η «Μελέτη αντιπλημμυρικής θωράκισης Ευρύτερης Περιοχής Θεσσαλονίκης με έργα διευθέτησης της περιφερειακής τάφρου και συμβαλλόντων ρεμάτων», για τα έργα διευθέτησης στις υδρολογικές λεκάνες Περιφερειακής Τάφρου και συμβαλλόντων ρεμάτων, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί στα τέλη Νοεμβρίου 2023.
Η αναγκαιότητα των έργων – ειδικά στην εποχή της κλιματικής κρίσης – είναι κάτι περισσότερο από αυταπόδεικτη. Γι’ αυτό με στοχευμένες παρεμβάσεις προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε αυτά τα φαινόμενα.
