Αξιότιμη Πρόεδρε της Εταιρείας Διαβαλκανικής Συνεργασίας Γυναικών, κα. Παπαχριστοπούλου-Τζιτζικώστα,
Αξιότιμοι προσκεκλημένοι,
Κυρίες και Κύριοι,
η ημερίδα που διοργανώνει η Εταιρεία Διαβαλκανικής Συνεργασίας Γυναικών, από κοινού με το κέντρο Unesco για τις γυναίκες και την ειρήνη στα Βαλκάνια, θίγει ένα ευαίσθητο θέμα το οποίο δεν ξεκίνησε τα τελευταία χρόνια ούτε θα πάψει να υφίσταται αύριο.
Δυστυχώς είναι διαρκές και αποτελεί πτυχή της κοινωνικής πραγματικότητας σε όλο το σύγχρονο κόσμο. Ωστόσο, αν και δεν έχει εξαλειφθεί ως φαινόμενο, το σημαντικό είναι ότι πλέον έχει αποκαλυφθεί.
Η κουλτούρα της σιωπής έσπασε, γεγονός που οδήγησε στην κινητοποίηση των μηχανισμών της πολιτείας και στην όξυνση της κοινωνικής ευαισθησίας.
Ως κυβέρνηση ανοίξαμε τη συζήτηση και εστιάσαμε στις πράξεις, με αποτέλεσμα η αποψινή τοποθέτησή μου να μην περιστρέφεται γύρω από το τι έπρεπε να γίνει, αλλά στα όσα υλοποιήσαμε τα τελευταία χρόνια, μέσα από τη σύνταξη εθνικών σχεδίων δράσης, όπως αυτά για την ισότητα των φύλων και την προστασία των ανηλίκων, τα οποία λειτουργούν ως ασπίδα προστασίας.
Οι δράσεις μας διαμορφώνουν ένα περιβάλλον που εστιάζει σε τρεις άξονες: Στην πρόληψη μέσα από την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση, στην προστασία των θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας και στην καταστολή τέτοιων θλιβερών φαινομένων μέσα από σημαντικές αλλαγές που έγιναν στον Ποινικό Κώδικα και στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.
Σήμερα, στην Ελλάδα λειτουργούν:
-44 συμβουλευτικά κέντρα, στελεχωμένα από ειδικό επιστημονικό προσωπικό συμβούλων, που παρέχουν δωρεάν υπηρεσίες πληροφόρησης και συμβουλευτικής στο πλαίσιο ολοκληρωμένων δράσεων ψυχοκοινωνικής και νομικής στήριξης και εργασιακής συμβουλευτικής.
-19 Ξενώνες Φιλοξενίας Κακοποιημένων Γυναικών.
Επίσης, υπάρχει η 24ωρη δωρεάν γραμμή SOS 15900, την οποία στελεχώνουν ψυχολόγοι και κοινωνικοί επιστήμονες που παρέχουν άμεση βοήθεια σε έκτακτα και επείγοντα περιστατικά, αλλά και τηλεφωνική συμβουλευτική σε θύματα όλων των μορφών βίας λόγω φύλου.
Σημαντική, είναι ακόμη, η δωρεάν εφαρμογή του panic button, χάρη στο οποίο μια γυναίκα μπορεί εύκολα και με κρυπτογραφημένο τρόπο να καλεί από το κινητό της σε βοήθεια και η αστυνομία να ενεργεί τάχιστα, αφού έχει τη δυνατότητα να εντοπίζει το σημείο στο οποίο εκδηλώνεται ένα περιστατικό βίας κατά μιας γυναίκας.
Ένα ακόμα όπλο στη φαρέτρα είναι και η ιστοσελίδα metoogreece.gr, που συλλέγει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες και παρέχει τηλέφωνα ανάγκης για θέματα σεξουαλικής παρενόχλησης, κακοποίησης και εξουσιαστικής βίας.
Επιπρόσθετα, στην Ελληνική Αστυνομία λειτουργούν 73 επιτελικές υπηρεσίες και 18 επιχειρησιακά γραφεία αντιμετώπισης της ενδοοικογενειακής βίας, που καλύπτουν όλη την επικράτεια, τα οποία στελεχούν περισσότεροι από 400 αστυνομικοί, στην πλειοψηφία τους γυναίκες, οι οποίες χειρίζονται αποτελεσματικά και με ευαισθησία κάθε περίπτωση ξεχωριστά.
Και φυσικά, υπήρξαν θεσμικές παρεμβάσεις, καθώς η βαριά σωματική βλάβη περιλαμβάνει πλέον και τη μόνιμη παραμόρφωση και αναπηρία οδηγώντας σε ποινές κάθειρξης μέχρι 15 χρόνια, ενώ η προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας στους χώρους εργασίας διώκεται αυτεπαγγέλτως.
Κάθε ένα από τα παραπάνω αποτελεί ένα ακόμα βήμα στην εξιχνίαση και δίωξη τέτοιων περιστατικών, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα η Ελλάδα να καταγράψει άνοδο 4,6 μονάδων στο Δείκτη Ισότητας Φύλων από το 2020 μέχρι το 2023, σύμφωνα με στοιχεία του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Ισότητας των Φύλων.
Αν και βρισκόμαστε στην 24η θέση στην Ε.Ε., η πρόοδος που καταγράψαμε είναι από τις μεγαλύτερες μεταξύ των κρατών μελών της Ένωσης.
Όμως, η αντιμετώπιση της έμφυλης βίας δεν περνά μονάχα μέσα από την καταστολή και καταδίκη, αλλά είναι και
θέμα παιδείας, που συμπεριλαμβάνει μεταξύ άλλων και το οικογενειακό περιβάλλον.
Όπως γνωρίζετε, το υπουργείο Παιδείας έχει εμπλουτίσει το ωρολόγιο σχολικό πρόγραμμα με δράσεις που βοηθούν τα παιδιά να γίνουν ευαισθητοποιημένοι πολίτες. Γιατί, η σημαντικότερη δουλειά σε αυτό το επίπεδο γίνεται στο σπίτι κάθε ενός και κάθε μιας από εμάς.
Άρα, οι λέξεις κλειδιά για την αντιμετώπιση του φαινομένου είναι διαπαιδαγώγηση και εμπιστοσύνη.
Διαπαιδαγώγηση, για να αλλάξουμε ως κοινωνία προσέγγιση απέναντι σε στερεότυπα και κοινωνικές συμπεριφορές.
Εμπιστοσύνη, ώστε να γνωρίζουν τα θύματα ότι η πολιτεία έχει την ικανότητα, τις δομές, τους ανθρώπους, να τα προστατέψει.
Συγχαίρω το Κέντρο Unesco για τις γυναίκες και την ειρήνη στα Βαλκάνια, για την πρωτοβουλία να διοργανώσει την ημερίδα.
Με έδρα τη Θεσσαλονίκη, καλλιεργεί τη φιλία και τη συνεργασία μεταξύ των λαών των Βαλκανίων, ενδυναμώνει και βελτιώνει τη θέση της γυναίκας στη Ν.Α. Ευρώπη, προστατεύει την οικογένεια και τα παιδιά.
Σας ευχαριστώ.
