Άρθρο της Μαρίας Κόλλια-Τσαρουχά, Υφυπουργού Εσωτερικών & Διοικητικής Ανασυγκρότησης (Μακεδονίας-Θράκης)
Οι επιλογές προηγούμενων κυβερνήσεων που επέλεξαν να αποδυναμώσουν το ΥΜΑΘ, καθώς και οι τοποθετήσεις κάποιων φορέων της Βόρειας Ελλάδας που θεωρούν λανθασμένα ότι μια ισχυρή κυβερνητική παρουσία στη Μακεδονία και τη Θράκη μειώνει την ισχύ τους, έχουν δημιουργήσει μια ασαφή ατμόσφαιρα γύρω από τις αρμοδιότητες του πρώην Υπουργείου Μακεδονίας-Θράκης.
Σ’ αυτό το άρθρο θα προσπαθήσω να τοποθετήσω οριστικά τους λόγους για τους οποίους το ΥΜΑΘ είναι απαραίτητο και σημαντικό για τον τόπο μας, και για ποιο λόγο η ενδυνάμωση και αναβάθμισή του είναι μια επιδίωξη που πρέπει να μοιραστούν όλοι οι πολίτες της Μακεδονίας και της Θράκης.
Καταρχήν, η έδρα ενός Υπουργείου στη Θεσσαλονίκη, στο επίκεντρο της Μακεδονίας και της Θράκης, αποτελεί μια συνεχή εκπροσώπηση των συμφερόντων και των αναγκών του τόπου μας προς το κυβερνητικό κέντρο. Η παρουσία ενός εκπροσώπου της κυβέρνησης επιτρέπει τη προώθηση και ενεργοποίηση του κρατικού μηχανισμού στους παρακάτω τομείς:
- Στην ελλειπή ανάπτυξη της Περιφέρειας, που δυστυχώς καθυστερεί σημαντικά σε σχέση με εκείνη των μεγάλων αστικών κέντρων. Τα προβλήματα της ενδοπεριφερειακής ανισότητας είναι τεράστια, και διαρκώς διευρύνονται. Η υπερσυγκέντρωση των διαθέσιμων υποδομών και των διαθέσιμων πόρων προβληματίζει κάθε πολίτη της Μακεδονίας και της Θράκης. Για να αντισταθμιστεί είναι απαραίτητη η κυβερνητική παρουσία σε έναν άλλο “πόλο”, εκτός Αθηκών.
- Στις Διεθνείς Σχέσεις με τις γύρω χώρες, με τη Βουλγαρία, την Αλβανία, την Τουρκία, με τα Σκόπια, με τις οποίες υπήρξαν και συνεχίζουν να υπάρχουν σημαντικά θέματα προς επίλυση, όχι μόνο οικονομικά και διασυνοριακά, όπως όλοι γνωρίζουμε.
- Στην διαχείριση και διαφύλαξη της πολιτιστικής παρακαταθήκης της Μακεδονίας και της Θράκης, η οποία δεν συναντιέται αλλού στην Ελλάδα, όπως πχ στην πολιτιστική και θρησκευτική κληρονομιά του Άγιου Όρους. Επίσης, το ΥΜΑΘ θα έπρεπε να έχει ουσιαστικό λόγο σε θέματα που σχετίζονται με τη μεγάλη ελληνική προσφυγική κληρονομιά της Μικράς Ασίας και του Πόντου, καθώς οι πρόσφυγες που ήρθαν από εκεί κατά τον προηγούμενο αιώνα ενσωματώθηκαν σε μεγαλύτερο βαθμό στη Μακεδονία και τη Θράκη, ειδικά κατά τις ανταλλαγές πληθυσμών.
- Στα ιδιαίτερα προβλήματα που πηγάζουν από τη γεωγραφική τοποθέτηση της Μακεδονίας και της Θράκης και δεν συναντούνται αλλού, όπως πχ τα πλημμυρικά φαινόμενα που αγγίζουν όλες τις λεκάνες απορροής των διασυνοριακών ποταμών και βασανίζουν τη Βόρειο Ελλάδα, αλλά απαιτούν υψηλό κυβερνητικό σχεδιασμό και εγρήγορση.
- Στις ιδιαίτερες νομοθετικές πρωτοβουλίες και τροπολογίες που πρέπει να λαμβάνονται έχοντας πλήρη επίγνωση της κατάστασης στη Μακεδονία και τη Θράκη. Αυτή την επίγνωση είναι αυτονόητο νομίζω ότι δεν μπορεί να την έχει ένας φορέας που εδρεύει στο Κέντρο.
Η ανάγκη λοιπόν για ένα ισχυρό Υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης θα έπρεπε να είναι αυτονόητη, ειδικά στους κατοίκους των δύο ευαίσθητων γεωγραφικών διαμερισμάτων που εκπροσωπεί. Και είναι απορίας άξιο ότι, ενώ τα παραπάνω είναι γνωστά σε όλους μας, κάποιοι συνεχίζουν ακόμη και σήμερα την προσπάθεια να υποβιβάσουν τη σημασία του, παρουσιάζοντάς το ΥΜΑΘ στο ακροατήριό τους ως έναν θεσμό χωρίς σπουδαιότητα. Θα μου επιτρέψετε να πω, χωρίς να θέλω να προσβάλω κανέναν, ότι αυτή η στάση δεν συνάδει καθόλου με εξελίξεις που βλέπουμε γύρω μας στην Ευρώπη, στη Μέση Ανατολή και στον υπόλοιπο κόσμο, οι οποίες τοποθετούν τον Έβρο και τη Μακεδονία στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος.
Το ΥΜΑΘ αυτή τη στιγμή εποπτεύει πέντε (5) φορείς του Δημοσίου με ιδιαίτερο έργο, την εξαιρετικά σημαντική για την ανάπτυξη του τόπου μας Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, τη ΔΕΘ-HELEXPO A.E., την ΕΥΑΘ Παγίων (ΝΠΔΔ) και την ΕΥΑΘ Α.Ε., την Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας και τέλος το Κέντρο Διαφύλαξης Αγιορείτικης Κληρονομιάς.
Η επιμέλεια πάνω σ’ αυτούς τους φορείς αποτελεί την καθημερινή αγωνία για τους 90 περίπου ανθρώπους που στελεχώνουν το ΥΜΑΘ, και που ελπίζω να είναι αντιληπτό ότι αποτελούν ένα μικρό αριθμό στελεχών για αυτό το έργο.
Κι όμως, οι αρμοδιότητες του ΥΜΑΘ δεν σταματούν εδώ, και θα πρέπει να προσθέσουμε στα παραπάνω τη συνεχή προσπάθειά μας για τη σύνταξη και την διενέργεια νομοθετικών πρωτοβουλιών, για την εισαγωγή ειδικών διαταγμάτων στον νέο Αναπτυξιακό Νόμο που λαμβάνουν υπόψη τους τις ανάγκες της Μακεδονίας και της Θράκης, τη δημιουργία και ολοκλήρωση ατομικών και κανονιστικών διαταγμάτων για όλα τα σχετικά θέματα, τον διορισμό των διοικήσεων των νομικών προσώπων δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου που υπάγονται στο ΥΜΑΘ, τη διαχείριση των διάφορων προϋπολογισμών, την επαρκή εκπροσώπηση σε διεθνείς οργανισμούς και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και τέλος, την εκπροσώπηση της Ελληνικής Κυβέρνησης σε μια σειρά από γεγονότα και εκδηλώσεις υψηλής σημασίας, μια ανάγκη που μπορεί να ακούγεται τυπική, είναι όμως και αυτή ιδιαίτερης σημασίας και απαιτήσεων.
Τα παραπάνω θα ήταν ίσως αρκετά για να δικαιολογήσει ένας φορέας την ύπαρξή του, αλλά η παρούσα διοίκηση δεν επαναπαύτηκε σ’ αυτά. Αντίθετα, καταδείξαμε από την πρώτη στιγμή ότι ο τόπος έχει ακόμη πιο μεγάλες ανάγκες που πρέπει να καλυφθούν. Τονίσαμε έγκαιρα ότι το Μακεδονίας-Θράκης, πέρα από τον πολύ ισχυρό πολιτικό και ιστορικό του συμβολισμό, εξαιτίας των αποφάσεων είχε ατονίσει τα προηγούμενα χρόνια και είχε μετατραπεί σε ένα Υπουργείο Διαμαρτυριών και Παρελάσεων και σε γραφείο της εκλογικής περιφέρειας του εκάστοτε Υπουργού.
Καλέσαμε επανειλημμένα ότι με την παρούσα του διαμόρφωση δεν καλύπτει τα πολλά και δύσκολα ζητούμενα της περιοχής αρμοδιότητάς του. Για αυτό ζητήσαμε την αναβάθμισή του και τη λήψη περισσότερων αρμοδιοτήτων, με σκοπό να αποκτήσει έτσι τη δυνατότητα να δρα πιο αποτελεσματικά και καθοριστικά.
Με νέα δείγματα γραφής οριοθετήσαμε την αλλαγή κατεύθυνσης του, για να γίνει ένα Υπουργείο που ξεκινά από τη Φλώρινα και την Καστοριά, και καταλήγει στον Έβρο και τη Σαμοθράκη, και θα οδηγήσει τον τόπο σε μια πορεία ανάπτυξης.
Εισάγοντας ένα καινούργιο ήθος σεβαστήκαμε απολύτως όλες τις Διοικήσεις των εποπτευόμενων φορέων του Μακεδονίας-Θράκης, δίνοντας σε όλους τον αναγκαίο χρόνο να αποδείξουν τις ικανότητες τους, ανεξάρτητα αν ήταν επιλογές άλλων πολιτικών φορέων. Και όταν ο πρόεδρος της Αλεξάνδρειας Ζώνης Καινοτομίας υπέβαλλε την παραίτηση του για προσωπικούς λόγους, επιλέξαμε να ηγηθεί σ’ αυτήν ένα πανεπιστημιακό στέλεχος, ο κ. Αγγελίδης, στέλνοντας ένα μήνυμα σε όλους πως σε ό,τι μας αφορά, έρχεται η εποχή των άξιων.
Θα ήθελα εδώ να προσθέσω ακόμη μια παράμετρο, για να αναρωτηθεί ο καθένας μας: Υπάρχουν μια σειρά από έργα στη Μακεδονία και τη Θράκη που δεν προχωρούν, όπως πχ το Μετρό της Θεσσαλονίκης. Άραγε, αν στην περιοχή βρισκόταν ένας ισχυρός κυβερνητικός παράγοντας και είχε την αυστηρή εποπτεία τους, θα βρισκόμασταν σήμερα στην ίδια κατάσταση;
Αυτή τη στιγμή αγωνιζόμαστε ώστε το ΥΜΑΘ να λειτουργήσει ως όργανο άσκησης και ενεργοποίησης της κυβερνητικής πολιτικής, ως ένα πρότυπο υπουργείο περιφερειακής ανάπτυξης που θα αποδεικνύει έμπρακτα την κυβερνητική αποκέντρωση. Θέλουμε το ΥΜΑΘ να αποτελέσει ένα ουσιαστικό εργαλείο της Μακεδονίας και της Θράκης, με αναβαθμισμένο ρόλο και με ενισχυμένες αρμοδιότητες. Που θα αγκαλιάζει και τις τρεις περιφέρειες, θα μάχεται για τους δεκαέξι νομούς της περιοχής του, από τη Φλώρινα μέχρι τον Έβρο και τη Σαμοθράκη.
Πρόσφατα κατέθεσα το πλαίσιο αυτών των διεκδικήσεων, και σε περίπτωση που ικανοποιηθούν, μέσα στα πλαίσια βέβαια της γενικότερης πολιτικής, είμαι σίγουρη ότι θα μας επιτρέψουν να λειτουργήσουμε ως το πολιτικό και οικονομικό «στρατηγείο», που θα έχει ως στόχο και αποστολή την οικονομική και κοινωνική ευημερία της Βορείου Ελλάδος.
Αν δοθούν στο ΥΜΑΘ τα μισά από όσα έχουν υποσχεθεί οι προηγούμενες κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας κατά την περίοδο της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, θα ήμασταν ήδη σε θέση να μιλάμε για μια ισχυρή κυβερνητική δομή και δεν θα ζούσαμε ποτέ πολλές από τις καταστάσεις που σήμερα μας προβληματίζουν.
Όμως, δυστυχώς, αντί ο τόπος μας να απολαμβάνει τις υπηρεσίες και τις υποδομές που του αρμόζουν, καλούμαστε ξανά να υπενθυμίσουμε τα αυτονόητα. Ελπίζουμε τουλάχιστον ότι αυτή τη φορά θα εισακουστούν και δεν θα χρειαστεί να τα επαναλάβουμε.
n
